Ung thư khoang là loại ung thư phổ biến thứ sáu trên thế giới, đứng thứ tư ở nam giới và thứ tám trong số các bệnh ung thư ở nữ giới. Tỷ lệ mắc ung thư miệng tăng dần theo tuổi, và tăng nhiều sau tuổi 40. Độ tuổi thường gặp nhất là 60-70, hiếm gặp ở những người trẻ tuổi. Các vị trí thường gặp là lưỡi, môi, đáy miệng, ít gặp hơn ở lợi, má, họng. -Hút và rượu là hai nguyên nhân chính gây sâu răng. Những người quen nhai trầu hoặc dùng chỉ nha khoa dễ bị ung thư má. Tiếp xúc lâu dài với tia cực tím của ánh nắng mặt trời, đặc biệt là những người sáng màu rất dễ bị tổn thương DNA trong tế bào da và gây ung thư. Vệ sinh răng miệng kém và đeo răng giả không đúng cách dễ gây kích ứng niêm mạc và gây ung thư.
Khói thuốc và rượu là hai nguyên nhân chính sinh ung thư gây sâu răng. Ảnh: bestwalls .
Ung thư miệng là một tổn thương viêm loét, với các sẩn hoặc sẩn cứng, dính, không rõ ràng, không đau (đau tăng hoặc thâm nhiễm thần kinh), phát triển nhanh và thường di căn đến các hạch bạch huyết ở cổ tử cung. Ung thư địa phương xâm lấn trong di căn hiếm khi cho phép di căn xa.
Nếu các tình trạng sau xảy ra, bệnh nhân nên đi khám ngay lập tức:
– Vết loét không lành sau 2 tuần.
Tổn thương xơ cứng, mọc mầm bông cải trong miệng .—— Mảng trắng / đỏ / đen trong miệng, cơ nhổ răng không thể lành lại .—— Co giật răng không rõ nguyên nhân .— Rối loạn chức năng: khó nhai, khó nói, tăng tiết nước bọt.
Điều trị ung thư miệng chủ yếu là phẫu thuật và xạ trị. Hóa trị chỉ là một loại trợ giúp. Mục tiêu của điều trị là có thể chữa khỏi và mang lại các chức năng thẩm mỹ có thể chấp nhận được. Việc phát hiện sớm ung thư khoang đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và tiên lượng bệnh. Nếu tổn thương nhỏ, 60-70% bệnh nhân sẽ sống sót sau 5 năm điều trị, còn nếu tổn thương lớn hơn, khả năng sống sau 5 năm giảm xuống còn 40-50%. Nếu phát hiện muộn hơn thì tỷ lệ chữa khỏi sẽ giảm đi rất nhiều ở giai đoạn di căn hạch.
Tránh xa thuốc lá, uống bia có chừng mực, không ăn trầu, ngậm răng lụa, hạn chế bức xạ tia cực tím, giữ gìn vệ sinh răng miệng tốt và chẩn đoán nhầm răng giả là những biện pháp hữu hiệu để ngăn ngừa sâu răng.
TS Lê Nguyễn Khánh Duy